Αστάθεια του ώμου χαρακτηρίζεται η διαταραχή της σταθερότητας της κεφαλής του βραχιονίου, σε σχέση με την ωμογλήνη. Η παρεκτόπιση είναι δυνατόν να είναι αποτέλεσμα τραυματισμού (τραυματική αστάθεια), ή χωρίς ιστορικό κακώσεως (ατραυματική αστάθεια). Το πλέον σύνηθες αίτιο αστάθειας είναι το εξάρθρημα του ώμου, που είτε αυτή καθαυτή η κάκωση είτε η ελλιπής θεραπεία είναι δυνατόν να οδηγήσει σε αστάθεια. Το πιο κοινό εξάρθρημα είναι το πρόσθιο και οδηγεί σε πρόσθια αστάθεια (anterior instability).

Σε αυτή την περίπτωση συχνά έχουμε αποκόλληση της πρόσθιας μοίρας του επιχειλίου χόνδρου (ένα ανατομικό στηρικτικό στοιχείο της περιοχής). Η μη θεραπεία της βλάβης αυτής θα οδηγήσει σε υποτροπή του εξαρθρήματος με τελική κατάληξη το υποτροπιάζον εξάρθρημα του ώμου. Είναι επίσης πιθανό να μην εμφανιστεί υποτροπή του εξαρθρήματος, αλλά να έχουμε πόνο αστάθειας. Άλλη μορφή αστάθειας που οδηγεί σε εσωτερική πρόσκρουση (internal impingement), οφείλεται σε αποκόλληση-χαλάρωση της οπίσθιας μοίρας του επιχειλίου χόνδρου.

Η προς όλες τις διευθύνσεις αστάθεια (multidirection instability) είναι συνήθως αποτέλεσμα συγγενούς χαλαρότητας της άρθρωσης και σπανιότερα τραυματικής αιτιολογίας. Σε μεγάλο ποσοστό είναι ασυμπτωματική ενώ οι συμπτωματικές μορφές απαιτούν θεραπεία (συντηρητική ή χειρουργική).

Μια άλλη μορφή αστάθειας είναι η αποκόλληση της εκφύσεως του τένοντα της μακράς κεφαλής του δικεφάλου (SLAP lesion). Η περιοχή αυτή δεν είναι ορατή με τις κλασικές ανοικτές χειρουργικές προσπελάσεις, και έτσι η παθολογία έγινε γνωστή τα τελευταία χρόνια με την εφαρμογή της αρθροσκοπικής χειρουργικής.

Μέχρι τώρα αποτελούσε αδιευκρίνιστο αίτιο επώδυνου ώμου. Τα συμπτώματα είναι παρόμοια με αυτά του συνδρόμου πρόσκρουσης, της τενοντίτιδας των στροφέων και της επιμένουσας τενοντίτιδας της μακράς κεφαλής του δικεφάλου και μόνο η σωστή κλινική εξέταση είναι πιθανόν να αξιολογήσει την βλάβη.
Οι ασθενείς με αστάθεια του ώμου, εμφανίζουν πόνο κυρίως στη δραστηριότητα και λιγότερο στην ηρεμία. Ο συνδυασμός μαγνητικής τομογραφίας-αρθρογραφήματος συνεισφέρει στη διάγνωση και μόνο η αρθροσκόπηση επιβεβαιώνει και παρέχει την δυνατότητα θεραπείας των ασταθειών.

Θεραπεία
Η θεραπεία των ασταθειών του ώμου είναι δυνατόν να είναι είτε συντηρητική είτε χειρουργική. Η συντηρητική θεραπεία συνίσταται στη μυική ενδυνάμωση που αποβλέπει στη σταθεροποίηση της αρθρώσεως μέσω της αύξησης της μυικής ισχύος των μυών της ωμικής ζώνης. Η χειρουργική θεραπεία αποσκοπεί στη διόρθωση της ανατομικής βλάβης που οδήγησε στην αστάθεια.

Η χειρουργική θεραπεία θεωρείται η θεραπεία “εκλογής”, καθώς διορθώνει την πρωτογενή αιτία, την ρήξη δηλαδή του επιχειλίου χόνδρου και του αρθρικού θυλάκου. Τα τελευταία χρόνια με την εξέλιξη της αρθροσκοπικής χειρουργικής του ώμου, οι ενδείξεις παρέμβασης στον ώμο έχουν αυξηθεί καθώς η νοσηρότητα και οι επιπλοκές τείνουν να εξαλειφθούν. Πολλοί χειρουργοί του ώμου προτείνουν την αρθροσκοπική διερεύνηση-αποκατάσταση ακόμη και σαν θεραπεία του πρώτου εξαρθρήματος του ώμου.

Η κλασική ανοικτή χειρουργική θεραπεία των ασταθειών του ώμου τείνει να εγκαταλειφθεί καθώς δημιουργεί μεγάλο χειρουργικό τραύμα με αυξημένο μετεγχειρητικό πόνο και σημαντικού βαθμού μετατραυματική δυσκαμψία.
Η πολυαξονική αστάθεια που οφείλεται στη συγγενή χαλαρότητα της αρθρώσεως είναι η μόνη ίσως μορφή αστάθειας που χρήζει προσπάθειας συντηρητικής θεραπείας. Σε περίπτωση αποτυχίας αυτής, η αρθροσκοπική χειρουργική προσφέρει και εδώ τη λύση με διάφορες τεχνικές (θερμική συρρίκνωση, κ.λ.π.).

Δείτε το σχετικό βίντεο:

Μετεγχειρητικά εφαρμόζεται άμεση ελεγχόμενη κινητοποίηση του ώμου για διάστημα 6 εβδομάδων. Ακολουθεί πρόγραμμα πλήρους κινητοποίησης και μυικής ενδυνάμωσης. Η πλήρης αποκατάσταση της λειτουργίας του ώμου είναι, κατά μέσο όρο, εφικτή σε 3 μήνες.