Oι πλάγιοι σύνδεσμοι του γόνατος (έσω και έξω), αποτρέπουν το γόνατο από κινήσεις υπερβολικής βλαισότητας και ραιβότητας, δηλαδή δεν του επιτρέπουν να λυγίσει προς τα μέσα και προς τα έξω. Οι πλάγιοι σύνδεσμοι του γόνατος είναι επίσης καθοριστικά στοιχεία για την στροφική σταθερότητα της άρθρωσης. Ο τραυματισμός των πλάγιων συνδέσμων προκαλείται επί το πλείστον κατά την διάρκεια αθλητικών δραστηριοτήτων. Ο πλέον συνηθισμένος μηχανισμός κάκωσης είναι η στροφή του μηρού πάνω στην κνήμη, όταν το σώμα στηρίζεται στο ένα πόδι. Επίσης συχνός μηχανισμός κάκωσης των πλάγιων συνδέσμων είναι, όταν το γόνατο λυγίζει σε λάθος κατεύθυνση κάτω από την άσκηση ισχυρή δύναμης ή απο ενα χτύπημα με ισχυρή κρούση.

Το μέγεθος της κάκωσης των πλαγίων διακρίνεται σε 3 βαθμίδες.

Βαθμός 1ος : Ένας μικρός αριθμός ινών του συνδέσμου έχει υποστεί ρήξη δημιουργώντας λίγο πόνο αλλά επιτρέπεται η πλήρη δραστηριότητα

Βαθμός 2ος : Ένας σημαντικός αριθμός ινών του συνδέσμου έχει υποστεί ρήξη και ως αποτέλεσμα μερικό περιορισμό της δραστηριότητας

Βαθμός 3ος : Όλες οι ίνες του συνδέσμου έχουν υποστεί ρήξη με αποτέλεσμα αστάθεια στο γόνατο και μεγάλη απώλεια λειτουργικότητας. Συνήθως τραυματίζονται και άλλες δομές του γόνατος όπως οι μηνίσκοι και οι πλάγιοι σύνδεσμοι.

Συμπτώματα της ρήξης του πλάγιου συνδέσμου

Οι ασθενείς με ρήξη τών πλάγιων συνδέσμων συνήθως ακούνε ένα χαρακτηριστικό ήχο την στιγμή του τραυματισμού. Σε ήπιους τραυματισμούς η δραστηριότητα μπορεί να συνεχιστεί και να εμφανιστεί πόνος , οίδημα και δυσκαμψία μετά το τέλος της, ή την επομένη μέρα. Στις περισσότερες περιπτώσεις ο πόνος εντοπίζεται στην πλάγια εσωτερική πλευρά του γόνατος. Σε περίπτωση ολικής ρήξης υπάρχει σοβαρός πόνος κατά τον τραυματισμό αν και μερικές φορές σύντομα υποχωρεί. Οι ασθενείς βιώνουν επίσης μια αίσθηση εξάρθρωσης του γόνατος. Στην ολική ρήξη η δραστηριότητα είναι αδύνατο να συνεχιστεί λόγο σοβαρού πόνου και μηχανικής αστάθειας. Μετά τον τραυματισμό είναι δύσκολο για τον ασθενή να φορτίσει το σκέλος γενικότερα προκύπτει δυσκολία στην βάδιση.

• Θεραπεία της ρήξης του έσω πλαγίου συνδέσμου

Οι ασθενείς με ρήξη πρώτου ή δεύτερου βαθμού αντιμετωπίζονται με φυσικοθεραπεία. Επιβάλλεται η αποφυγή των δραστηριοτήτων που αυξάνουν τα συμπτώματα. Η θεραπεία σε πρώτο στάδιο αποσκοπεί στην μείωση του πόνου και του οιδήματος.
Ο ασθενής αφήνει το πόδι σε ανάροπη θέση και εφαρμόζεται συχνά παγοθεραπεία ενώ ένας ελαστικός επίδεσμος, ή λειτουργικός κηδεμός ελεγχόμενης κίνησης, βοηθά πολύ σε αυτή την φάση. Ζητούμενο της θεραπείας κακώσεων των πλαγίων συνδέσμων είναι η ενδυνάμωση των τετρακέφαλων μυών, των οπίσθιων μηριαίων μυών και των γλουτιαίων μυών, έτσι ώστε να ισχυροποιηθεί ο μυϊκός έλεγχος του γόνατος. Σε περίπτωση ρήξεων 3ου βαθμού προτείνεται η χειρουργική αποκατάσταση των συνδέσμων.

• Χειρουργική αποκατάσταση της ρήξης των πλάγιων συνδέσμων

Ανάλογα με το σημείο και το είδος της ρήξης, ο ορθοπαιδικός χειρουργός επιλέγει την τεχνική καθήλωσης που θα ακολουθήσει. Σε περιπτώσεις που ο πλάγιος σύνδεσμος έχει αποκολληθεί από τη θέση του έχοντας «πάρει» μαζί του και ένα οστικό τεμάχιο, συνήθως επιλέγεται η καθήλωση του οστικού τεμαχίου με χρήση βιδών. Σε περιπτώσεις που η ρήξη βρίσκεται αποκλειστικά σε συνδεσμικό τμήμα επιχειρείται συρραφή, σε ορισμένες περιπτώσεως, κυρίως παραμελημένωνρήξεων, μπορεί να χρησιμοποιηθεί για το σκοπό αυτό και τενόντιο ανθρώπινο μόσχευμα, ή συνθετικός σύνδεσμος, ή συνδυασμός και των δύο.

•   Πρόγνωση της ρήξης του έσω πλαγίου συνδέσμου

Με την κατάλληλη συντηρητική θεραπεία ρήξεις πρώτου και δευτέρου βαθμού αναρρώνουν και επιστρέφουν στη δραστηριότητα σε 2 με 7 εβδομάδες. Σε περίπτωση ολικής ρήξης η περίοδος αποκατάστασης διαρκεί περισσότερο. Στις περισσότερες περιπτώσεις τραυματίζονται και άλλα στοιχεία της άρθρωσης του γόνατος, οπότε αν κριθεί ότι η χειρουργική επέμβαση είναι απαραίτητη, η περίοδος αποκατάστασης και επιστροφής σε αθλητικές δραστηριότητες διαρκεί αρκετές εβδομάδες.

Oι πλάγιοι σύνδεσμοι του γόνατος (έσω και έξω), αποτρέπουν το γόνατο από κινήσεις υπερβολικής βλαισότητας και ραιβότητας, δηλαδή δεν του επιτρέπουν να λυγίσει προς τα μέσα και προς τα έξω. Οι πλάγιοι σύνδεσμοι του γόνατος είναι επίσης καθοριστικά στοιχεία για την στροφική σταθερότητα της άρθρωσης. Ο τραυματισμός των πλάγιων συνδέσμων προκαλείται επί το πλείστον κατά την διάρκεια αθλητικών δραστηριοτήτων. Ο πλέον συνηθισμένος μηχανισμός κάκωσης είναι η στροφή του μηρού πάνω στην κνήμη, όταν το σώμα στηρίζεται στο ένα πόδι. Επίσης συχνός μηχανισμός κάκωσης των πλάγιων συνδέσμων είναι, όταν το γόνατο λυγίζει σε λάθος κατεύθυνση κάτω από την άσκηση ισχυρή δύναμης ή απο ενα χτύπημα με ισχυρή κρούση.

Το μέγεθος της κάκωσης των πλαγίων διακρίνεται σε 3 βαθμίδες.

• Βαθμός 1ος : Ένας μικρός αριθμός ινών του συνδέσμου έχει υποστεί ρήξη δημιουργώντας λίγο πόνο αλλά επιτρέπεται η πλήρη δραστηριότητα
• Βαθμός 2ος : Ένας σημαντικός αριθμός ινών του συνδέσμου έχει υποστεί ρήξη και ως αποτέλεσμα μερικό περιορισμό της δραστηριότητας
• Βαθμός 3ος : Όλες οι ίνες του συνδέσμου έχουν υποστεί ρήξη με αποτέλεσμα αστάθεια στο γόνατο και μεγάλη απώλεια λειτουργικότητας. Συνήθως τραυματίζονται και άλλες δομές του γόνατος όπως οι μηνίσκοι και οι πλάγιοι σύνδεσμοι.

Συμπτώματα της ρήξης του πλάγιου συνδέσμου

Οι ασθενείς με ρήξη τών πλάγιων συνδέσμων συνήθως ακούνε ένα χαρακτηριστικό ήχο την στιγμή του τραυματισμού. Σε ήπιους τραυματισμούς η δραστηριότητα μπορεί να συνεχιστεί και να εμφανιστεί πόνος , οίδημα και δυσκαμψία μετά το τέλος της, ή την επομένη μέρα. Στις περισσότερες περιπτώσεις ο πόνος εντοπίζεται στην πλάγια εσωτερική πλευρά του γόνατος. Σε περίπτωση ολικής ρήξης υπάρχει σοβαρός πόνος κατά τον τραυματισμό αν και μερικές φορές σύντομα υποχωρεί. Οι ασθενείς βιώνουν επίσης μια αίσθηση εξάρθρωσης του γόνατος. Στην ολική ρήξη η δραστηριότητα είναι αδύνατο να συνεχιστεί λόγο σοβαρού πόνου και μηχανικής αστάθειας. Μετά τον τραυματισμό είναι δύσκολο για τον ασθενή να φορτίσει το σκέλος γενικότερα προκύπτει δυσκολία στην βάδιση.

• Θεραπεία της ρήξης του έσω πλαγίου συνδέσμου

Οι ασθενείς με ρήξη πρώτου ή δεύτερου βαθμού αντιμετωπίζονται με φυσικοθεραπεία. Επιβάλλεται η αποφυγή των δραστηριοτήτων που αυξάνουν τα συμπτώματα. Η θεραπεία σε πρώτο στάδιο αποσκοπεί στην μείωση του πόνου και του οιδήματος.
Ο ασθενής αφήνει το πόδι σε ανάροπη θέση και εφαρμόζεται συχνά παγοθεραπεία ενώ ένας ελαστικός επίδεσμος, ή λειτουργικός κηδεμός ελεγχόμενης κίνησης, βοηθά πολύ σε αυτή την φάση. Ζητούμενο της θεραπείας κακώσεων των πλαγίων συνδέσμων είναι η ενδυνάμωση των τετρακέφαλων μυών, των οπίσθιων μηριαίων μυών και των γλουτιαίων μυών, έτσι ώστε να ισχυροποιηθεί ο μυϊκός έλεγχος του γόνατος. Σε περίπτωση ρήξεων 3ου βαθμού προτείνεται η χειρουργική αποκατάσταση των συνδέσμων.

• Χειρουργική αποκατάσταση της ρήξης των πλάγιων συνδέσμων

Ανάλογα με το σημείο και το είδος της ρήξης, ο ορθοπαιδικός χειρουργός επιλέγει την τεχνική καθήλωσης που θα ακολουθήσει. Σε περιπτώσεις που ο πλάγιος σύνδεσμος έχει αποκολληθεί από τη θέση του έχοντας «πάρει» μαζί του και ένα οστικό τεμάχιο, συνήθως επιλέγεται η καθήλωση του οστικού τεμαχίου με χρήση βιδών. Σε περιπτώσεις που η ρήξη βρίσκεται αποκλειστικά σε συνδεσμικό τμήμα επιχειρείται συρραφή, σε ορισμένες περιπτώσεως, κυρίως παραμελημένωνρήξεων, μπορεί να χρησιμοποιηθεί για το σκοπό αυτό και τενόντιο ανθρώπινο μόσχευμα, ή συνθετικός σύνδεσμος, ή συνδυασμός και των δύο.

•   Πρόγνωση της ρήξης του έσω πλαγίου συνδέσμου

Με την κατάλληλη συντηρητική θεραπεία ρήξεις πρώτου και δευτέρου βαθμού αναρρώνουν και επιστρέφουν στη δραστηριότητα σε 2 με 7 εβδομάδες. Σε περίπτωση ολικής ρήξης η περίοδος αποκατάστασης διαρκεί περισσότερο. Στις περισσότερες περιπτώσεις τραυματίζονται και άλλα στοιχεία της άρθρωσης του γόνατος, οπότε αν κριθεί ότι η χειρουργική επέμβαση είναι απαραίτητη, η περίοδος αποκατάστασης και επιστροφής σε αθλητικές δραστηριότητες διαρκεί αρκετές εβδομάδες.